…

Gradnja mostova pomoću teških skela zamjenjena je tehnologijom „naguravanja“ (konzolna gradnja) u taktovima po jedan cijeli rasponski sklop. S jedne strane na pripremnoj stanici se izrađuje i onda postepeno nagurava uz pomoć hidrauličnih preša cijeli rasponski sklop prema stupovima. Za proces potiskivanja izrađuju se specijalni ležajevi kao „privremeni ležajevi“, koji svojom konstrukcijom i kliznim plohama inox-PTFE osiguravaju proces potiskivanja s minimalnim otporpm trenja.

Sferni ležaj se sastoji od okrugle baze s ravnim dnom, u kojoj je izdubljena konkavna sferna udubina za klizne elemente i konveksni poklopac. Razmak između gornje i donje baze sfernog ležaja zabrtvljen je i spriječen je ulaz nečistoća. Pomoću konkavno-konveksnih elemenata omogućen je prijenos vertikalnog opterećenja s gornjeg na donji dio konstrukcije i zaokretanje gornjih u odnosu na donje elemente ležaja.

Korištenje podatljivog materijala u krutom loncu za prijenos normalnog opterećenja uz omogućavanje zakretanja poznato je već od davnina. Ta je spoznaja dobila posebno značenje pronalaskom kvalitetnog i s obzirom na trajnost postojanog elastomernog materijala.

Lončasti ležaj sastoji se od okruglog čeličnog lonca sa ravnim dnom na kojem leži nearmiran elastomerni ležaj. Razmak između lonca i poklopca zabrtvljen je elastičnom brtvom od mekane gume. Pomoću elastomernih elemenata omogućen je mekani prijenos opterećenja s gornjeg na donji dio konstrukcije.

Elastomerni materijal zatvoren u loncu ponaša se kao žilava tekućina u hidrauličnoj preši. Zbog toga je potrebno dobro brtvljenje. U utoru na rubu elastomernog ležaja nalazi se kružna brtva od tvrde gume ili od mesinga. Deformabilnošću elastomera omogućuje |se zakretanje poklopca, te lončasti ležajevi spadaju u grupu svestrano zakretnih (zglobnih, nepomičnih) ležajeva. Lončasti ležajevi u kombinaciji s PTFE kliznom pločom omogućuju osim zakretanja i pomake konstrukcije te se svrstavaju u grupu svestrano zakretnih pomičnih ležajeva.

Standardnom deformabilnom nearmiranom elastomernom ležaju smještenom u krutom čeličnom loncu pri djelovanju vertikalnog opterećenja znatno se povećava nosivost zbog spriječene horizontalne deformacije. Prednost ovih ležajeva u odnosu na klasične čelične i zglobne ležajeve je znatno manja težina i visina za istu nosivost kao i ekonomičnije održavanje.

Elastomerni ležajevi su deformabilni elementi koji se koriste za prijenos opterećenja s jednog dijela konstrukcije na drugi. Uz relativno male troškove proizvodnje i jednostavnu ugradnju optimalno se primjenjuju u mostogradnji, visokogradnji i industrijskim objektima. Mogu biti armirani (AEL) i nearmirani (NEL). AEL sadrže armaturu od čeličnih limova visoke čvrstoće, koji se toplinskom vulkanizacijom spajaju sa slojevima elastomernog materijala (u daljnjem tekstu elastomera).

Čelični limovi su sa svih strana obloženi elastomerom i tako zaštićeni od korozije.
Elastomeri se proizvode od sintetskog kloroprenkaučuka koji je otporan na starenje pod djelovanjem atmosferskih utjecaja, koji obično vladaju na objektu. Elastomerni ležajevi se proizvode prema zahtjevima o kvaliteti o kvaliteti koji su propisani ISO-standardima i prema prijedlogu o proizvodnji, kontroli kvalitete i primjeni elastomernih ležajeva IGH – Zagreb.
Mogu se upotrebljavati kod temperatura između – 30° C (243K) i +50° C (323K). Dopustive su međutim kratkotrajne temperature do +70° C (343K).